Z radością prezentujemy Państwu serię artykułów „Perspektywy KPMG”. W dzisiejszym dynamicznym środowisku biznesowym, gdzie szybkość adaptacji stanowi kluczowy wyznacznik sukcesu, dostrzegamy, że fundamentalnym elementem staje się świadoma proaktywność. Ewolucja technologii, zmieniające się preferencje konsumentów i globalne wyzwania związane ze zrównoważonym rozwojem wymagają ciągłej strategicznej refleksji i analizy trendów biznesowych. Dlatego też pragniemy przedstawić Państwu nasze spojrzenie na najnowsze kierunki, które będą kształtować krajobraz gospodarczy w roku 2024.
Źródła finansowania
Realizacja projektów inwestycyjnych firm w bieżącym roku będzie wymagała mobilizacji środków z różnych źródeł finansowania. Bardzo istotnym uzupełnieniem finansowania inwestycji staną się pieniądze z KPO, jednak firmy będą mogły liczyć na zaangażowanie tych środków dopiero w drugiej połowie roku. Głównym źródłem finansowania dla firm pozostaną kredyty bankowe w formie umów bilateralnych lub finansowań konsorcjalnych z udziałem kilku instytucji finansowych. Banki coraz chętniej udzielają finansowania związanego z realizacją celów ESG (sustainable loans) lub zielonego finansowania przeznaczonego na inwestycje związane z obniżaniem emisji CO2. Ważnym graczem na polskim rynku finansowania projektów transformacji energetycznej i innych projektów zmniejszających emisję CO2 stają się międzynarodowe instytucje finansowe, takie jak EBOR, IFC czy EBI. Instytucje te są gotowe wspierać finansowanie ambitnych projektów zarówno poprzez zaangażowanie kapitałowe jako udziałowca mniejszościowego, jak i poprzez finansowanie dłużne. W celu pozyskania finansowania, firmy coraz częściej korzystają z pomocy firm doradztwa finansowego, co jest również rozwiązaniem preferowanym przez instytucje finansowe w przypadku organizacji kredytów konsorcjalnych, gdyż zapewnia dobrze przygotowane wnioski kredytowe klientów, biznesplany, prognozy finansowe oraz skuteczną odpowiedź na pytania dotyczące kwestii prawnych, finansowych i operacyjnych przedsiębiorstwa. Wsparcie w procesie finansowania ułatwia również pozyskanie środków w formie kapitału udziałowego lub dłużnego (pożyczki, private debt, finansowanie mezzanine) ze strony niebankowych instytucji finansowych (private equity, funduszy inwestycyjnych, instytucji i agencji publicznych). Możliwe jest również pozyskanie środków ze źródeł unijnych lub programów publicznych w formie dopłat, dotacji lub pożyczek preferencyjnych.
Ważnym źródłem uzupełniającym możliwość pozyskania środków finansowych staje się dla wielu firm emisja obligacji korporacyjnych. Na rynku europejskim i krajowym poszerza się paleta rodzajów obligacji emitowanych przez przedsiębiorstwa w zależności od ich profilu oraz celu finansowania – od tradycyjnych obligacji korporacyjnych, przez emisje zielonych obligacji, aż do SLB (sustainability linked bonds) lub innego rodzaju obligacji powiązanych z celami ESG.
Odblokowanie Funduszy Europejskich dla Polski
Blisko 600 mld zł z Polityki Spójności i Krajowego Planu Odbudowy ma kluczowe znaczenie dla ożywienia polskiej gospodarki poprzez stymulowanie inwestycji w rozwój infrastruktury. Środki te zostaną przeznaczone na różnorodne cele, w tym na przyspieszenie transformacji ekologicznej i cyfrowej, zwiększenie bezpieczeństwa energetycznego dla obywateli i przedsiębiorstw, oraz promowanie innowacyjności i wdrażanie nowoczesnych technologii. Szczególnie istotnym obszarem, na który zostaną skierowane te środki, jest rozwój infrastruktury energetycznej, co pozwoli na zwiększenie niezawodności i efektywności całego systemu energetycznego kraju.
Emisja zielonych obligacji coraz atrakcyjniejszym źródłem finansowania
Szukając najbardziej efektywnych źródeł finansowania, firmy coraz częściej rozważają alternatywę wobec kredytów bankowych. W związku ze spadkiem rentowności obligacji, emisja zielonych obligacji staje się coraz bardziej atrakcyjną opcją uzupełniającą kredyty bankowe. Takie rozwiązanie cieszy się rosnącym popytem, zwłaszcza ze strony dłużnych funduszy inwestycyjnych.
Restrukturyzacja jako metoda na utrzymanie płynności i działalności operacyjnej firm w obecnej sytuacji geopolitycznej i gospodarczej
W obliczu znaczących wyzwań, jakie stoją przed gospodarką światową (konflikty zbrojne, zmiany na światowych rynkach surowców, zwłaszcza tych energetycznych), firmy doświadczają gwałtownych fluktuacji kosztów, trudności w pozyskaniu niezbędnych zasobów, a także często znacznych zmian w popycie na swoje towary i usługi. Aby skutecznie odpowiedzieć na tak szybkie i dynamiczne zmiany, przedsiębiorstwa muszą w odpowiednim tempie dostosowywać zarówno swoje aspekty finansowe (strukturę i koszty finansowania), jak i operacyjne (koszty produkcji, strukturę organizacyjną, logistykę itp.). Konieczność szybkiego podejmowania działań restrukturyzacyjnych staje się narzędziem, którym firmy muszą elastycznie operować w odpowiedzi na ryzyka rynkowe. Obszar ten staje się coraz częściej polem działania, w którym przedsiębiorstwa korzystają z wsparcia firm doradczych, które szybko i efektywnie analizują sytuację przedsiębiorstwa w kontekście rynku i branży, dostarczając rozwiązań dostosowanych do indywidualnych potrzeb danego podmiotu.
Wprowadzenie nowych gwarancji dla inwestycji przez KUKE
W bieżącym roku pojawi się nowy instrument finansowy, który zwiększy możliwości finansowania inwestycji dekarbonizacyjnych. KUKE planuje wprowadzenie gwarancji obejmujących kredyty nie tylko na eksport towarów i usług lub inwestycje w moce produkcyjne produktów eksportowych, ale także inwestycje prowadzące do obniżania emisyjności w produkcji, w tym budowę mocy wytwórczych energii odnawialnej. Takie zabezpieczenie znacząco poszerzy grono firm mogących ubiegać się o finansowanie tego typu inwestycji.
Niewielki wzrost inwestycji mocy wytwórczych w energetyce odnawialnej
Ograniczeniem w rozwoju projektów są trudności z podłączaniem nowych mocy wytwórczych, co wymaga inwestycji w sieć przesyłową ze strony PSE. Pomimo tego, w sektorze generalnych wykonawców projektów inwestycyjnych obserwuje się wzrost obrotów. Trend budowy mocy wytwarzających energię z odnawialnych źródeł nie wynika tylko z działań producentów energii i deweloperów oferujących gotowe projekty, lecz także ze zwiększającej się liczby firm inwestujących w zieloną energię na własne potrzeby. Nowym zjawiskiem jest również realizacja projektów fotowoltaicznych przez jednostki samorządu terytorialnego. Jednak wzrost inwestycji wynikających ze zmian w regulacjach dotyczących lokalizacji farm wiatrowych będzie wymagał kilkunastu miesięcy na opracowanie nowych projektów inwestycyjnych.
