Model gospodarki o obiegu zamkniętym kieruje firmy na drogę ponownego wykorzystywania produktów i komponentów, minimalizowania zużycia ograniczonych zasobów, redukcji emisji gazów cieplarnianych, odpadów i zanieczyszczeń oraz odejścia od modelu „wziąć-użyć-wyrzucić” (ang. take-make-waste).
W związku z unijną dyrektywą CSRD, Światowa Rada ds. Biznesu i Zrównoważonego Rozwoju – WBCSD, opracowała Wskaźniki Transformacji Cyrkularnej (ang. Circular Transition Indicators, CTI), które wspierają firmy w samoocenie i raportowaniu zgodnie ze standardami europejskimi ESRS. Jest to szczególnie istotne w kontekście standardu ESRS E5, który koncentruje się na gospodarce o obiegu zamkniętym i efektywnym wykorzystaniu zasobów, co ma duże znaczenie dla organizacji objętych tymi wymogami. W świetle nowej dyrektywy kluczowe będzie wprowadzenie oceny podwójnej istotności w celu określenia tematów raportowania, uwzględniającej sektor działalności firmy, jej pozycję w łańcuchu dostaw oraz wpływ na środowisko i społeczeństwo.
Raport KPMG “Preparing the road to circular economy reporting” zawiera praktyczne wskazówki dotyczące wykorzystania ram CTI do zbierania odpowiednich informacji mogących być ujętych w raportowaniu zgodnym z wymaganiami opublikowanymi w projekcie dotyczącej kwestii GOZ standardu ESRS E5 z czerwca 2023 roku, odpowiadającego na potrzeby wdrażania unijnej dyrektywy CSRD.
Najważniejsze informacje z raportu
1Jednym z kluczowych zadań dla firm, które rozpoczynają swoją podróż związaną z CSRD, jest przeprowadzenie oceny podwójnej istotności, która obejmuje identyfikację zarówno wpływu organizacji na ludzi i środowisko (istotność dotycząca wpływu), jak i kwestii zrównoważonego rozwoju mających efekt finansowy na przedsiębiorstwo (istotność finansowa).
2W ubiegłym roku Komisja Europejska przyjęła pierwszy zestaw Europejskich Standardów Sprawozdawczości Zrównoważonego Rozwoju, które będą miały zastosowanie w sprawozdaniach już za 2024 rok.
3Wdrożenie ESRS E5 stanowi przełomowy krok w kierunku standaryzacji raportowania zrównoważonego rozwoju pod kątem wdrażania cyrkularności w przedsiębiorstwach. Umożliwi ono firmom adekwatne przygotowanie się do wymogów CSRD oraz lepszą ocenę i monitorowanie zgodności ich działań z wdrażanymi regulacjami.
Zarządzanie zasobami w gospodarce o obiegu zamkniętym (GOZ)
Gospodarka o obiegu zamkniętym to system ekonomiczny, w którym wartość produktów, materiałów i innych zasobów w gospodarce jest utrzymywana jak najdłużej, poprawiając ich efektywne wykorzystanie w produkcji i konsumpcji. Dzięki temu zmniejsza się negatywny wpływ użytkowania produktów na środowisko, minimalizuje ilość odpadów i emisje substancji niebezpiecznych na wszystkich etapach ich cyklu życia. Ponadto, w modelu gospodarki cyrkularnej stosowana jest hierarchizacja postępowania z surowcami.
Dyrektywy, standardy i wymogi
Dyrektywa unijna ws. sprawozdawczości przedsiębiorstw w zakresie zrównoważonego rozwoju (CSRD) nakłada na firmy obowiązek przedstawienia sprawozdania z działań na rzecz zrównoważonego rozwoju oraz ich wpływu na ludzi i środowisko naturalne, zgodnie ze standardami Europejskich Standardów Sprawozdawczości Zrównoważonego Rozwoju (ESRS). Więcej informacji na temat CSRD znajduje się w innym opracowaniu KPMG, a temat dotyczący ESRS i jego wpływu na działalność firm opisany został w raporcie KPMG „Przygotuj się na Europejskie Standardy Raportowania Zrównoważonego Rozwoju”. Zakres raportowania może obejmować emisje i dekarbonizację, bioróżnorodność i wykorzystanie zasobów, praktyki biznesowe, a także inne zagadnienia, w zależności od konkretnych organizacji.
Wiele firm już spełnia te kryteria i musi przygotować się do obowiązkowego raportowania z pierwszymi danymi do ujawnienia w 2025 roku za rok finansowy 2024.
Raportowanie efektywnego wdrażania cyrkularnych praktyk biznesowych zwiększa przejrzystość sprawozdawczą i umożliwia porównywanie wyników między firmami. Przedsiębiorstwa, które zabezpieczają przyszłość swojego biznesu poprzez wdrażanie koncepcji gospodarki o obiegu zamkniętym, mogą wykazać te wysiłki w swoich raportach, co może przyczynić się do poprawy ich konkurencyjności. Dodatkowo, efektywne wdrażanie cyrkularnych praktyk pozwala firmom odpowiadać na oczekiwania interesariuszy i może zwiększyć zaufanie inwestorów, szczególnie w kontekście rosnącego znaczenia kwestii, związanych ze zrównoważonym rozwojem oraz ograniczania ryzyka ESG w decyzjach inwestycyjnych.
Zapoznanie się z raportowaniem dotyczącym gospodarki obiegu zamkniętego we wczesnej fazie może pomóc firmom w proaktywnym podejściu do tematu, prowadząc do zgodności ich działań z regulacjami.
W miarę zbliżania się terminu obowiązywania sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju, organizacje muszą nadrobić zaległości w tworzeniu systemów raportowania, zarządzania i pomiaru ESG oraz określaniu osiągalnych wskaźników i celów. Jest to niezbędne, aby raporty spełniały często bardzo restrykcyjne wymagania interesariuszy oraz niezależnych, zewnętrznych audytorów.
W szczególności ważne jest to w kontekście raportowania dotyczącego cyrkularności. Tradycyjne raportowanie odpadów koncentrowało się głównie na ilościach i rodzajach odpadów generowanych przez firmę. Obecnie raportowanie dotyczące gospodarki o obiegu zamkniętym obejmuje szerszy zakres tematów w całym łańcuchu wartości, takich jak ekoprojektowanie, efektywność produktów i surowców oraz polityka i cele dotyczące zwiększania poziomu cyrkularności.
Jednym z kluczowych zadań dla firm rozpoczynających swoją podróż związaną z CSRD jest przeprowadzenie oceny podwójnej istotności, która wymaga zidentyfikowania zarówno wpływu na ludzi i środowisko (istotność wpływu), jak i realizacji założeń zrównoważonego rozwoju, które mają wpływ finansowy na przedsiębiorstwo (istotność finansowa). Kwestie związane z cyrkularnością w ramach ESRS E5 są istotne zwłaszcza dla firm, które zużywają duże ilości materiałów w procesach produkcyjnych lub są zależne od materiałów krytycznych w sprzęcie używanym do ich działalności.
Wskaźniki Transformacji Cyrkularnej (ang. Circular Transition Indicators, CTI)
Światowa Rada ds. Biznesu i Zrównoważonego Rozwoju (WBCSD), przy wsparciu profesjonalistów z KPMG, opracowała uniwersalną strukturę do pomiaru gospodarki o obiegu zamkniętym. Zbiór wytycznych i wskaźników prowadzących do przejścia do GOZ – Circular Transition Indicators Tool – może być stosowany do pomiaru stopnia cyrkularności poszczególnych produktów, segmentów biznesowych lub całych przedsiębiorstw. Struktura ta może być wykorzystywana przez firmy o różnym rozmiarze, działające we wszystkich branżach na całym świecie. Zapewnia ona spójny schemat komunikacyjny do wewnętrznego użytku oraz porozumiewania się z interesariuszami.
Zbiór zasad CTI obejmuje siedem kroków, które mają poprowadzić firmę przez ocenę stopnia jej cyrkularności i interpretację wyników, ułatwiając wprowadzanie ulepszeń. Pierwsze cztery kroki procesu CTI skupiają się na rzeczywistym pomiarze wydajności, a wyniki ilościowe są dostępne na końcu kroku czwartego. Kolejne, ostatnie trzy kroki mają charakter jakościowy i służą osadzeniu wyników ilościowych w kontekście otoczenia, w którym działa firma. Wytyczne te mają prowadzić do nieustannego samodoskonalenia się organizacji.
Współczesne wyzwania związane z osiągnięciem zerowych emisji netto oraz zrównoważonym rozwojem wymagają od firm przejścia na model gospodarki o obiegu zamkniętym. Nowe standardy ESRS E5 stanowią kluczowy punkt odniesienia, kierując naszą działalność w stronę bardziej zrównoważonych praktyk. Dzięki wsparciu struktury CTI, mamy możliwość dokładnego pomiaru i raportowania postępu w wdrażaniu zasad GOZ w naszą działalność, co jest kluczowe dla budowania odpornego na wyzwania przyszłości modelu biznesowego.
Przygotowanie do raportowania z zakresu gospodarki o obiegu zamkniętym
Pobierz raport ⤓
Skontaktuj się z nami
Eksperci KPMG odgrywają kluczowe role w procesach transformacji biznesowej. Korzystają z najnowocześniejszych technologii wpierając organizacje w kształtowaniu ich zrównoważonej przyszłości.
